Verwarde personen: meer aandacht nodig voor preventie en sociaal medische zorg

Verwardheid: ook medische oorzaak

Verwarde personen worden door de politie geregistreerd onder één noemer (incidentenmelding “E33”) en gemeld bij de GGZ. Zoals het Aanjaagteam ook stelt in zijn plan van aanpak vragen de verschillende oorzaken van verwardheid om maatwerk. In zo'n 70% van de gevallen gaat het immers om mensen die verward zijn vanwege dementie, drugs-/alcoholgebruik of verkeerd medicijngebruik. Bij de overige 30% gaat het daadwerkelijk om GGZ-problemen.

OGGz en sociaal medische zorg: benut wat er al is

Een brede beoordeling van welke zorg mensen nodig hebben, is dan ook essentieel. Alleen zo is tijdige toeleiding naar de juiste zorg mogelijk en wordt ook voorkomen dat er een onnodig beroep wordt gedaan op de GGZ.

Van oudsher is de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (de OGGz) een taak van de publieke gezondheidszorg. De OGGz richt zich met sociaal medische zorg op sociaal kwetsbare mensen met ernstige problematiek, zoals overlast, vervuiling, verslaving, verwaarlozing en/of ernstige psychische problemen.

Lokale en regionale OGGz‐teams/netwerken van de GGD’en bevorderen dat ook deze mensen de zorg en hulp krijgen die hen helpt te kunnen functioneren en participeren in de samenleving. Zij vragen vaak niet zelf om hulp, maar mijden juist zorg.

Wettelijke borging OGGz van belang

Op dit moment is de OGGz echter niet wettelijk vastgelegd. De sociaal medische zorg dreigt daarmee op de achtergrond te geraken of zelfs te verdwijnen. Vanwege de kwetsbaarheid van deze groep mensen en de geneeskundige meerwaarde van de OGGz, pleit GGD GHOR Nederland er dan ook voor de OGGz te borgen in de Wet publieke gezondheid (Wpg). Daarmee wordt de OGGz een publieke taak die moet worden uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van gemeenten.

Naast het wettelijk borgen van de OGGz vraagt GGD GHOR Nederland in zijn brief aan de Kamercommissie VWS aandacht voor:

• Het belang van een goed georganiseerd voorveld, waardoor preventie en vroegsignalering mogelijk is.
• Benut de bestaande (zorg)infrastructuur. Gemeenten hebben hier een verantwoordelijkheid die al in de Wet publieke gezondheid (Wpg) is geborgd. Een aantal organisaties worden vaak (ook) gefinancierd met publieke middelen. Deze infrastructuur is van grote toegevoegde waarde om te komen tot een sluitende aanpak rond de problematiek van verwarde personen.
• De functie van Directeur Publieke Gezondheid (DPG) is de wettelijke verbinding tussen zorg en veiligheid en ook 24/7‐bereikbaar in verband met opgeschaalde zorg (crisis en incidenten). Dit biedt kansen voor 24/7‐bereikbaarheid in de reguliere zorg.